16 Kasım 2006

Felsefe Uzerine


Biraz once -daha once de bahsettigim- TRT-2'deki Prof.Dr.Kenan Gursoy'un sundugu 'Dusunce Iklimi' programini izledim. Bugunun konusu 'Felsefe' idi. Konuklari ile cok guzel bir sohbeti gerceklestirdiler.
Avrupa'da liselerde felsefe dersi veren 3 ulkeden biri oldugumuzu ogrendim, su anda 28 universitede felsefe bolumu varmis. Bunlar sevindirici fakat felsefenin neden hayatimiza sirayet edemedigini dusunmedim degil. Biz de lisede felsefe dersi gorduk, fakat o kadar sevmedik, ogretim metodundan mi acaba? Oysa felsefeden uzak kalmak hayatin kendisinden-dusunmekten uzak kalmak demekti. Biz ne yaptik ki, insanimizi dusunmekten soguttuk?
Felsefe, tarih sureci icinde canli olarak yasayan ve suregelen bir bilim dali. Bin yil onceki Aristo'dan Gazali'den ayiramiyorsunuz bugunku felsefeyi. Ne oldu ki, 13. yuzyildan sonra etkili dusunurler yetistiremedik? Avrupa, bizim dusunurlerimizden etkilenerek kendi medeniyetlerini-ronesanslarini gelistirmede biraz geciktiler, 2-3 yy surdu. Oysa biz komplekse kapilmadan Yunan felsefesinden gelen bilgileri incelemeye baslamisiz.
Ben bugune gelmek istiyorum. Bugun yasadigimiz toplumsal olumsuzluklari, felsefeden-dusunmeden uzak kalisimiza bagliyorum. Hep sikayet ederiz, bize dusunme degil ezbercilik ogretiliyor diye, cok dogru. Programda da uzerinde duruldugu gibi, sanirim yapmamiz gereken, dogu-bati felsefesini de ihmal etmeyerek kendi koklerimizden kaynaklarimizdan yola cikarak tekrar felsefeyi hayatimiza davet etmek olacak. Ancak o zaman ozgurce dusunerek hayatimizi daha da guzellestirebiliriz.
Yazida soru isareti iceren cumleler fazla oldu, zaten felsefe cevaptan daha cok soru sorma degil mi?

23 yorum:

  1. Cunku bize "yat yat uyu, uyu uyu yat" cumlesini ogrettiler diyor Muhammed Bozdag. Uyuduk, veya ruhumuzu bu israrli uyku sokundan kurtaramadik..

    YanıtlaSil
  2. suat hocam, böyle fikir veren yazılar nedense çok hoşuma gidiyor.
    güzel bir deneme olmuş.
    yunan medeniyetleri ile ilgili söylediklerin de çarpıcı.
    bu tip yazılardan bizi mahrum etme.

    YanıtlaSil
  3. Merhaba Suat Bey,

    İyi haftalar dilerim size...

    YanıtlaSil
  4. okumaya , yazmaya meyilli bir toplum olmadığımız aşikar artık.Öyle örneklerle süslemeyede gerek yok görünen köy kılavuz istemiyor.Ahlanıp vahlanmaya gerek yok deyip oturacaz.

    Bunların yanında konuşmaya son derece hünerimiz vardır.Dilimizde kemik olmadığını fırsat bilerek gah ordan, gah burdan konuşur dururuz.
    Tabi konuşmak güzel bir durum, yalnız burda sorun teşkil eden konuşmamızdaki bir takım durumlara aldığımız tavırlar.Bir felsefe düşmanlığı almış başını gidiyor.Konuşma esnasında karşımızdakinin söylediklerini anlamadığımız yada anlamak işimize gelmediği zaman " BANA FELSEFE YAPMA" deyip sustururuz.Zaten öyle kolay bişeydir ki bu felsefe denilen şey , istenildiği zaman yola gelir cinsten.İşte böyle durumlarda adam tam açılmış konuşacak, bir şeyler anlatacak ani bir "felsefe şoku" ile geri çeker kendini.Gözyaşı bombası gibi gözlerini ovuşturmakla kalır artık adamcağız.

    Bir de bir takım insanlarda felsefik takılmalar vardır.
    -Abi aynı Aristo gibi konuştun.
    -Ne der ki Aristo?
    -Bilmem ki abi der işte bişeyler.

    -Abi döktürüyon maşallah felsefik adamlar gibi.
    "O ne?" demeye kalkarsın ki alacağın cevap hazırdır bile.
    -bilmem ki abi.Öyle derler ya o bakımdan dedim bende.


    -Abi kes artık, başımızı ağırttın.Ammada felsefe yaptın ha!
    bu en kaba şekli tabi.Adam kesermi artık o saatten sonra, yoksa daha da derinleremi dalar, baş ağrısının felsefesini mi yapar ona kalmış artık.

    sonuç olarak vardığımız nokta şudur.Benimde acayip başım ağırdı:))

    YanıtlaSil
  5. felsefe yapmak artık o kadar ucuzlaştı ki.gerçek felsefecilere hakaret oluyor bu durum.
    biraz düşünce,biraz sabır.

    YanıtlaSil
  6. Felsefe;insanın aklını doğru kullanabilme sanatıdır.Amacı ise;bilgi,varlık ve eylem konularında evrensel gerçeklikleri ortaya koymaktır.
    Ferlsefe yapabilmek için öncelikle felsefenin tarihini ve temel sorunlarını bilmelidir.Yani her önüne gelen felsefe yapmamalıdır bence.

    YanıtlaSil
  7. Ladybird,
    Cok dogru soylemis hemserim. Bir kitabini okumustum. Her anlamda silkinip kendimize gelmemiz gerekiyor...

    YanıtlaSil
  8. Baver,
    Tesekkur ederim, utandirdin beni. Senin o uzun arastirmalarin sonucu bizlere sundugun yazilarin yaninda bunlar hic kalir. Ne kadar mutevazi oldugun boylece ortaya cikmis oldu:)

    YanıtlaSil
  9. Gamzeli,
    tesekkurler size de mutlu bir hafta dilerim.

    YanıtlaSil
  10. Suveyda,
    'Felsefe yapma' sozu, yazarken aklima gelmemisti, tamamlamis oldun. Hicbir zaman gec kalinmis degil bence, bir yerden baslayabiliriz.

    YanıtlaSil
  11. Angel,
    Oncelikle hosgeldiniz. 'Felsefe yapmak' dedigimiz laf kalabaligi gibi algilaniyor, daha duzeyli dusunce firtinalarina ihtiyacimiz var...

    YanıtlaSil
  12. Emircan,
    cok dogru, felsefenin gecmisi bilinmeden ileri gidemiyoruz. Cunku gecmiste yapilan tartismalar bugun de gecerli ve o dusuncelerin uzerine yeni fikirler bina etmeliyiz.

    YanıtlaSil
  13. Gercekten cok guzel bir konuya deginmissin Suat kardesim.
    Felsefeye ilgi duyabilmek icin oncelikle okumaya/arastirmaya/ogrenmeye ilgi duymak gerekiyor. Butun bunlarin temelinde de okumak, okumak ve okumak yatiyor. Bir insana okuma sevdasini kazandirirsaniz her turlu bilginin temelini atmis olursunuz. Okumayi seven insan okuya okuya felsefeye kadar gelecektir gunun birinde.

    Ustelik okuma ve arastirmanin dogrudan para/ekonomik guc vs ile de alakasi yoktur. Bizdeki okuma oraninin dusuklugunu Turkiye'nin ekonomik durumu ile iliskilendiriyoruz ki bence yanlis yapiyoruz. Icinde okuma ve ogrenme aski olan bir insan mutlaka okuyacagi kitaplari bulur. Kaldi ki cok zengin ailelere baktigimizda da evlerinin kitapla dolup tastigini gormuyoruz. Hatta belki de hic kitap gormuyoruz!

    Yapmamiz gereken tek sey, henuz anaokulundaki cocuklari bile kitapla "arkadas" kilmak. Onlara okumanin ve ogrenmenin zevkini asilamak. Tabii bunun icin once coplukten beter televizyonun onunden kalkmak gerekiyor!

    Tanidigim bir Irlandali var. Evsiz, ustelik hasta. Hastanede tedavi sirasi bekliyor. Bugune kadar onu bir kere bile kitapsiz/dergisiz gormedim! Kurani Kerim'i kacinciya okudu bitirdi bilmiyorum. Hadis kitaplari, islamiyet ve bilim uzerine yazilmis makaleler.. Her gun elinde kitap, bir kitapcinin onunde oturur ve okur. Hic bir sey okumaya ve ogrenmeye mani degildir. Ustelik kul istedikten sonra Allah mutlaka bir yol gosterir.

    Nasil ki alfabeyi, Cin Ali serisini okumayi ogrenmeden Dostoyevski'yi okuyup anlayamazsak, felsefeye baslamadan once de en azindan orta halli bir okur olmak gerekiyor. Cunku okumadan felsefe olmaz.

    Felsefeyi sevmek ise bambaska bir olay. Onyargidan uzak olmak sartlardan bir tanesi. Okumayi, arastirmayi ve bence beyin jimnastigini sevmek de sartlardan bazilari. Ben sansliydim cunku lisede harika bir felsefe hocam vardi. Universitedeki felsefe hocalarim da cok cok iyiydi. Gercek bir beyefendi olan Kenan Bey de onlardan birisiydi:)

    Umarim gelecek gunler pek cok acidan oldugu gibi, felsefeyle iliskimiz acisinda da guzel olur... Ne de olsa umit fakirin ekmegi:)

    YanıtlaSil
  14. suatçım yorum yazacağıma senin yorumcularını okudum da yaaa valla helal olsun diyorum:)

    YanıtlaSil
  15. merhabalar,ne güzel şeymiş,insanın düşüncelerini,anılarını böyle bir ortamda paylaşmak..öyle akıcıki yazıların daha neler olmuş diye merak ediyo insan,tabi bizden uzak olunca da daha bir heyecanlı oluyor yazılarını okumak.benim kalbi sevgi ,hoşgörü ve bir okadarda güzelliklerle dolu abiciğim.umarım herşey gönlünce olur.ışığın hiç sönmesin...AYŞEGÜL

    YanıtlaSil
  16. Düşünen bir toplum olmaktan uzaklaşıyoruz sanki sürekli.Herşeyi o kadar hazır elde etmeye alışmışız ki, düşünce bile hazır olsun,biz çaba sarfetmeyelim modundayız. Bu konuda bence öğretmenlerimize ve anne babalara çok iş düşüyor. Çocuklarımızı, gelecek neslimizi bu düşünce tembelliğinden uzaklaştırmak zorundayız, hiç vakit kaybetmeden hem de....

    YanıtlaSil
  17. suat bey, bir araba aldınız uğramaz oldunuz bloğa:)

    YanıtlaSil
  18. Tahin,
    Çok şanslıymışsın Kenan Bey'den ders aldığın için. Okuma konusuna gelince, mazeret hastalığımız her alanda olduğu gibi burda da öne çıkıyor: günde sigaraya 4-5 ytl veriyor fakat konu kitaba gelince pahalı diyoruz. Verdiğin örnek bu anlamda çok yerinde.

    YanıtlaSil
  19. Ayşegül,
    Güzel sözlerin için teşekkür ederim. Yeniden taşınıyoruz annemi yolla buraya:))

    YanıtlaSil
  20. Zeyno,
    hoşgeldiniz. Aslında bizden geçti bari çocuklarımızı iyi yetiştirelim diye düşünüyoruz fakat hiçbir zaman egç kalınmış değil. İnsan her zaman kendini yenileme konusunda adımlar atabilir. Tabii, en önemlisi gelecek nesillerde bu bilinci oluşturmak..

    YanıtlaSil
  21. Suveyda,
    yine güldürdün beni :))
    2 aydır yurtdışından parça bekleyen bilgisayar bugün elime ulaştı. Diğerini de arkadaşa verdim o yüzden elimde pc yoktu. Laptoplardan soğumaya başladım. Yorumları telefondan okuyabiliyor ama cevap yazamıyordum...

    YanıtlaSil
  22. Gönderiyoruz anneciğimi,dekoratör olarak,benim yokluğumu hissettirmez umarım.Ama lütfen bu taşındığın evde lütfen biraz uzun süreli kal,böyle giderse senin eşyalarda isyanları oynayacak,gönül isterdi buraya taşınmanızı ama malesef hayat işte demek doğruymuş insan doğduğu değil doyduğu yerdeymiş.öpüldünüz ailece...AYŞ

    YanıtlaSil
  23. Şu an kırılacak eşyaları toparlıyoruz, yarın inşallah tamamen taşınacağız :)

    YanıtlaSil